احترام به حریم شخصی در مجتمع های زندگی
انسان مخلوق بدست آفریدگاری است که بی نیاز است و بهترین ها را می پسند یک از ارزش ها و توقع بسیار مهم برای ما حفظ حریم شخصی است. حریم شخصی افراد و خانواده یک مفهوم اساسی در زندگی ، حقوق و اخلاقیات است. با یکدیگر در ادامه به توضیح کامل آن میپردازم:
تعریف حریم شخصی (Privacy)
حریم شخصی به حق یک فرد برای تعیین حدود و مرزهایی برای خود و خانوادهاش اشاره دارد که بر اساس آن بتواند تصمیم بگیرد چه اطلاعاتی، در چه زمانی، به چه صورتی و تا چه حد در اختیار دیگران قرار گیرد. این حق، امکان محافظت از خود در برابر دخالت بی جا و نظارت ناخواسته دیگران را فراهم میکند.
ابعاد و جنبه های مختلف حریم شخصی
حریم شخصی فقط محدود به پنهان کردن اطلاعات نیست، بلکه ابعاد گسترده ای دارد:
- حریم فیزیکی (Physical Privacy):
الف) حق امنیت جسم و فضای فیزیکی شخص.
ب) مصونیت از تفتیش ، جستجو، بازرسی غیرقانونی منزل، وسایل شخصی و خودرو.
پ) محافظت در برابر تجاوز، تعرض و هرگونه تماس فیزیکی ناخواسته.
- حریم اطلاعاتی (Information Privacy):
حق کنترل بر جمع آوری، ذخیره، استفاده و افشای اطلاعات شخصی.
این اطلاعات شامل موارد زیر است:
۲-۱ اطلاعات هویتی: نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، شماره تلفن.
۲-۲ اطلاعات مالی: شماره حساب بانکی، گردش مالی، میزان درآمد.
۲-۳ اطلاعات پزشکی و درمانی: سوابق بیماری، نتایج آزمایشات.
۲-۴ اطلاعات ارتباطی: محتوای ایمیل‌ها، پیام‌های خصوصی، تاریخچه تماس‌ها.
- حریم ارتباطات (Privacy of Communications):
الف) حق محرمانه ماندن محتوای مکالمات تلفنی، پیام های متنی، ایمیل ها و سایر formas ارتباطی.
ب) مصونیت از استراق سمع، شنود و بازرسی غیرقانونی ارتباطات.
- حریم territorial (Territorial Privacy):
الف) حق مصونیت از دخالت در حریم مکان های خصوصی، به ویژه منزل.
ب) منزل شخصی، حریم و قلعه امن هر فرد محسوب می شود و هیچکس نمی تواند بدون اجازه به آن وارد شود. بطوری که می گویند : بعد از بهشت منزل خود آدم!!!
- حریم فکری و رفتاری (Privacy of Thoughts, Feelings and Behavior):
الف) حق داشتن باورها، افکار، احساسات و حریم خصوصی ترین عقاید شخصی بدون ترس از قضاوت یا افشای ناخواسته.
ب) آزادی در انجام رفتارهای قانونی در خلوت خود.
حریم شخصی خانواده
خانواده به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی ، خود دارای حریم جمعی است که فراتر از حریم تک تک اعضا است. این حریم شامل موارد زیر می شود:
الف)امور داخلی خانواده: نحوه تربیت فرزندان،اعتقادات مذهبی ،دانش اجتماعی ، سبک زندگی ، روابط بین اعضا، تصمیم گیری های مالی داخلی.
ب)آرامش و امنیت کانون خانواده: مصونیت از مزاحمت، تجسس و دخالت بی جای دیگران در امور خانواده.
پ) محافظت از حریم اعضای آسیب پذیر: مانند کودکان که نیاز به محافظت ویژه در برابر افشای اطلاعات و تصاویر شان دارند (مثلاً اشتراک گذاری بیش از حد تصاویر کودکان در فضای مجازی می تواند نقض حریم آنان باشد).
چرا حریم شخصی مهم است؟
الف) حفظ کرامت و استقلال انسانی: به افراد اجازه می‌دهد خود واقعی‌شان باشند و بدون ترس از نظارت دائمی، زندگی کنند.
ب) ایجاد اعتماد: پایه و اساس روابط سالم شخصی، تجاری و اجتماعی است.
پ) امنیت: محافظت در برابر سرقت هویت، کلاهبرداری، آزار و اذیت.
ت) آزادی فکری: به افراد اجازه می دهد عقاید و باورهای خود را بدون هراس از افشا شدن پرورش دهند.
ث) پیشگیری از سوءاستفاده قدرت: محدود کردن توانایی هیات مدیره و انجمن های مردم نهاد برای نظارت و کنترل بی حد و حصر بر مردم.
نقض حریم شخصی چیست؟
هرگونه عمل که بدون رضایت فرد و بدون اجازه، به هر یک از ابعاد فوق تعرض کند، نقض حریم شخصی محسوب می شود.
مثال‌ها:
الف) ورود غیرقانونی به کانون و منزل یا گوشی تلفن همراه.
ب) انتشار عکس یا اطلاعات شخصی بدون اجازه.
پ) استراق سمع مکالمات.
ت) تجسس ، پرس و جو در مورد جزئیات زندگی شخصی که به دیگران مربوط نیست.
ث) تعقیب و مزاحمت (Stalking).
ج) دوربین گذاشتن در مکان های خصوصی بدون اطلاع فرد.
چ) انتشار شایعات و غیبت.
میتوان گفت:
حریم شخصی حق بنیادین هر فرد برای داشتن محیط و فضایی امن، خصوصی و مستقل است که در آن بتواند بدون ترس از قضاوت، نظارت یا دخالت بی‌جا، زندگی کرد ، تفکر و رشد کرد. احترام به حریم شخصی دیگران نه تنها یک وظیفه مذهبی ، ملی ، اخلاقی، بلکه در بسیاری از موارد یک تعهد قانونی است. خانواده نیز به عنوان یک واحد، دارای این حریم است و مصونیت آن از تعرض، برای حفظ سلامت جامعه ضروری است.
احترام به حریم شخصی در همه جا یکی از ارکان اصلی زندگی مسالمت آمیز و حفظ آرامش جمعی و گروهی است. رعایت این اصل نه تنها نشان دهنده‌ی ، اتیکت ، بالا بودن آداب معاشرت اجتماعی ، پرستیژ ،کمالات ، تربیت خانوادگی ،ا دب ، احترام متقابل است، همچنین از بروز بسیاری از اختلافات جمعی پیشگیری می کند. در ادامه، اصول کلیدی برای حفظ حریم شخصی همسایگان آورده شده است:
- ۱ کنترل صدا و آلودگی صوتی:
الف) ساعات استراحت: از ایجاد سر و صدای غیر ضروری (موسیقی بلند، مهمانی های پر سر و صدا، استفاده از ابزار پرصدا مانند دریل) در ساعات شب (معمولاً بعد از ۲۰ شب تا ۷ صبح) خودداری کنید.
ب) کفپوش و عایق بندی: در صورت امکان، از قالیچه یا پوشش های کف برای کاهش صدای قدم ها یا حرکت مبلمان استفاده کنید.
پ) مدیریت کودکان و حیوانات: مراقب باشید بازی کودکان یا صدای حیوانات در ساعات استراحت مزاحمت ایجاد نکند.
۲. رعایت حریم بصری:
الف) پرده ها و پنجره ها: هنگام تعویض لباس یا فعالیت های خصوصی، پرده ها را بکشید.
ب) بالکن و حیاط: وسایل یا گیاهان را طوری قرار دهید که دید مستقیم به حریم خصوصی همسایه ها نداشته باشید.
پ) دوربین های مداربسته: زاویه‌ی آن را فقط به محدوده‌ی اختصاصی خود (مثلاً درب ورودی واحد) محدود کنید.
۳. حفظ فضای مشترک:
الف) راهروها و پله ها: وسایل شخصی را در راهروها یا پشت بام رها نکنید. این فضا ها مسیر عبور مشترک هستند.
ب) پارکینگ ها: خودرو را دقیقاً در محدوده‌ی اختصاصی خود پارک کنید و از اشغال جای دیگران بپرهیزید.
پ) زباله ها: زباله ها را در سطل های دربسته و در زمان های تعیین شده بیرون بگذارید تا باعث ایجاد بو یا جلب حشرات نشود.
۴. احترام به محدوده های شخصی:
الف) ملاقات بدون هماهنگی: بدون اطلاع قبلی به درب واحد همسایگان مراجعه نکنید، مگر در موارد ضروری.
ب) پرسش های نامناسب: از پرسیدن سوالات شخصی (درآمد، وضعیت خانوادگی و…) یا اظهارنظر درباره سبک زندگی دیگران خودداری کنید.
پ) اشتراک گذاری اطلاعات: اطلاعات شخصی همسایگان (مثل شماره تماس یا عکس ها) را بدون اجازه در گروه های مجازی منتشر نکنید.
۵. مدیریت اختلافات محترمانه:
الف) گفتگوی مستقیم: اگر رفتار همسایه ای حریم شما را نقض کرد، ابتدا به طور محترمانه و دوستانه موضوع را با او مطرح کنید.
ب) پرهیز از افشا گری و شایعه پراکنی: اختلافات را در فضای عمومی یا گروه های مجازی مطرح نکنید.
پ) مراجعه به مدیریت مجتمع یا ساختمان: در صورت تکرار مشکل، موضوع را به مدیر قانونی یا هیات مدیره مجتمع اطلاع دهید تا با قدرت خود و طبق قوانین و اساسنامه داخلی برخورد شود.
۶. نکات ظریف اما مهم:
الف) استعمال دخانیات: در فضای مشترک یا نزدیک پنجره های واحد دیگران سیگار و قلیان نکشید.
ب) تعمیرات ساختمانی: زمان های مجاز تعمیرات (تعیین شده در اساسنامه مجتمع) را رعایت کنید و همسایگان را از برنامه‌ی تعمیرات طولانی مدت آگاه سازید.
پ) فضای سبز مشترک: در نگهداری از باغچه ها یا تراس های مشترک، حریم گیاهان یا فضای اختصاصی دیگران را رعایت کنید.
