تفاوت اصلی بین رئیس و مدیر در حوزه مسئولیت
تفاوت اصلی بین رئیس و مدیر در حوزه مسئولیت، سطح اختیارات و نوع نفوذ آنها است. اگرچه گاها در گفتار روزمره بجای هم استفاده میشوند، اما در مدیریت و ساختار سازمانی تمایزهای معناداری دارند:
مجله مدیران دوراندیش
۱. رئیس (Boss / Chief)
اختیار نهایی: رئیس معمولاً بالاترین مقام تصمیم گیرنده (مثل رئیس شرکت، رئیس هیات مدیره) است و مسئولیت کلی مجموعه ، گروه یا سازمان را بر عهده دارد.
منبع قدرت: قدرت او معمولاً از موقعیت رسمی (سمت سازمانی) یا مالکیت (صاحب کسب و کار) نشئت میگیرد.
تمرکز بر نتیجه: بیشتر بر اهداف کلان، سودآوری و جهت گیری استراتژیک تمرکز دارد.
رابطه با کارکنان: دستور دهنده است و رابطه اغلب عمودی (از بالا به پایین) است.
مثالها:
رئیس هیات مدیره یک مجموعه ، گروه یا یک شرکت.
۲. مدیر (Manager)
اجرای استراتژی: مدیر مسئول اجرای اهداف تعیین شده توسط رئیس یا هیات مدیره است (مثل مدیر فروش، مدیر پروژه).
منبع قدرت: قدرت او از تخصص، توانایی رهبری و تفویض اختیار توسط رئیس ناشی میشود.
تمرکز بر فرآیند: بر برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و بهبود فرآیندهای عملیاتی متمرکز است.
رابطه با کارکنان: علاوه بر نظارت، نقش هماهنگ کننده، مربی و حل کننده مشکلات را دارد و رابطه او با تیم دو طرفه است.
مثالها:
مدیر عملیاتی که پروژه ها را اجرا میکند.
مدیر منابع انسانی که نیروها را سازماندهی میکند.
خلاصه تفاوتها در جدول:
ویژگی | رئیس | مدیر |
منبع قدرت | مقام رسمی یا مالکیت | تخصص و تفویض اختیار |
تمرکز | اهداف کلان و استراتژی | اجرا و فرآیندهای عملیاتی |
نقش | تصمیم گیرنده نهایی | برنامه ریز و اجرا کننده |
ارتباط با تیم | دستور دهنده (عمودی) | هماهنگ کننده (دوطرفه) |
مثال | رئیس هیات مدیره | مدیر بازاریابی |
مجله مدیران دوراندیش
نکات کلیدی و برجسته:
رئیس لزوماً مدیر نیست: ممکن است رئیسی (مثل مالک شرکت) تخصص مدیریتی نداشته باشد و مدیران را برای امور اجرایی استخدام کند.
مدیر میتواند رئیس باشد: در واحدهای کوچک (مثل مدیرعامل) دو نقش ادغام میشوند.
در فرهنگ سازمانی:
رئیس: نماد اختیار و تصمیمگیری.
مدیر: نماد رهبری و کار تیمی.
بطور خلاصه:
رئیس “چرایی” ، ” چگونگی”و “جهت” را تعیین میکند، در حالی که مدیر “چگونگی” اجرا را مدیریت میکند.